2547 sayılı Kanun’un 33 üncü maddesi uyarınca araştırma görevlisi “Araştırma görevlileri, yükseköğretim kurumlarında yapılan araştırma, inceleme ve deneylerde yardımcı olan ve yetkili organlarca verilen ilgili diğer görevleri yapan öğretim elemanıdır.”
Tıp ve diş hekimliği fakültelerinde eğitim faaliyetlerine katılan öğretim elemanları (profesör, doçent, doktor öğretim üyesi, öğretim görevlisi ve araştırma görevlileri) ayrıca sağlık araştırma ve uygulama merkezlerinde görevlendirilerek sağlık kamu hizmeti de ifa ederler. Bu çerçevede üniversitelerin asıl döner sermaye gelirleri de sağlık araştırma ve uygulama merkezlerinin gelirleridir.
Öğretim elemanlarının bir kısmı sağlık araştırma ve uygulama merkezlerinde de görev yaparken bir kısmı sadece diş hekimliği fakültelerinde eğitim faaliyetinde görevlendirilebilir. Üniversitelerde görev yapan öğretim elemanlarına ödenecek döner sermaye ek ödemeleri için mevzuatta bu ayrım dikkate alınmıştır.
Nitekim 2547 sayılı Kanun’un döner sermayenin düzenlendiği 58 inci maddesinde;
“Madde 58 – (Değişik: 21/1/2010-5947/5 md.
…
c) Tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinin hesabında toplanan döner sermaye gelirleri bakiyesinden, bu yerlerde;
1) Gelir getiren görevlerde çalışan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek (geliştirme ödeneği hariç) ve her türlü tazminat (28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca ödenen tazminat dahil, makam, temsil ve görev tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) toplamından oluşan ek ödeme matrahının yüzde 950’sini, araştırma görevlilerine ise yüzde 650’sini; bu yerlerde görevli olmakla birlikte gelire katkısı olmayan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine yüzde 750’sini, araştırma görevlilerine ise yüzde 375’ini,
…”
Hükmüne yer verilmek suretiyle, araştırma görevlisinin gelir getirici bir faaliyette bulunuyor olması şartıyla daha yüksek; buralarda görevli olmakla birlikte gelire katkısı yoksa daha düşük ek ödemeyi hak edeceği açıkça düzenlenmiştir.
Aktarılan mevzuat hükmü uyarınca, üniversitelerin bu şartları sağlayan öğretim üyelerine ve bu arada araştırma görevlilerine ek ödeme yapıp yapmamak konusunda bir takdir hakları bulunmamaktadır.